Zit jij (onbewust) vast aan een concurrentiebeding?

Onwetendheid en het concurrentiebeding… twee begrippen die samen een desastreuze combinatie kunnen vormen voor jouw carrière. 

Bij het krijgen van een werkaanbod zijn veel mensen erg enthousiast. Na een lange periode van vacatures zoeken, motivatiebrieven schrijven en sollicitatiegesprekken voeren heb je eindelijk een baan binnengesleept. Nog even het contract ondertekenen en je kunt beginnen.

Wanneer je na een aantal jaar klaar bent voor een nieuwe uitdaging en een andere baan hebt gevonden komt ineens het concurrentiebeding om de hoek kijken. Je voormalige werkgever beroept zich op het beding met alle nadelige gevolgen van dien. In het ergste geval mag je niet eens aan de slag bij je nieuwe werkgever!

Noem het onwetendheid, onoplettendheid of naïviteit. Eén ding is zeker: het concurrentiebeding is iets dat vaak wordt verwaarloosd door de werknemer bij het ondertekenen van het contract, terwijl het een grote impact kan hebben op de loop van je carrière en dus op het bereiken van jouw carrièredoel.

Om je te behoeden voor de nadelige gevolgen van een concurrentiebeding halen we het begrip uit zijn juridische context en bespreken we wat een concurrentiebeding is, welke gevolgen het kan hebben en wat je ertegen kunt doen.

Wat is een concurrentiebeding?

Een concurrentiebeding is een schriftelijke afspraak tussen de werkgever en werknemer. Hierin is bepaald dat de werknemer na beëindiging van de dienstbetrekking niet zomaar in iedere functie bij ieder bedrijf aan de slag kan. Een concurrentiebeding kan bijvoorbeeld eisen dat je voor de volgende twee jaar niet mag werken bij een concurrent in het gebied waar je werkzaam bent geweest. Naast de duur en de reikwijdte van een beding kunnen er ook beperkingen in staan met betrekking tot het type functie die je mag vervullen en het soort werkzaamheden die je mag verrichten.

Het beding is bedoeld om de werkgever te beschermen. Alle kennis en ervaring die je hebt opgedaan heeft een bepaalde waarde. Je werkgever heeft tijd, moeite en geld geïnvesteerd in jouw ontwikkeling. Je beschikt over kennis van producten, diensten of klanten die waardevol kunnen zijn voor andere werkgevers. Wanneer je vertrekt, vertrekt jouw waarde met je mee. Om te voorkomen dat een concurrent gebruik gaat maken van jouw kennis en ervaring wordt een concurrentiebeding in het contract opgenomen.

Mocht je binnenkort van plan zijn om van baan te veranderen is het dus aan te raden om het contract nog eens goed door te lezen. Sommige mensen ontdekken halverwege het sollicitatieproces pas dat ze vast zitten aan een concurrentiebeding. Het zou jammer zijn als je de huidige relatie met je werkgever verpest door een mislukte sollicitatiepoging. 

Nieuwe wetgeving

Het concurrentiebeding mag sinds 1 januari alleen nog maar opgenomen worden in contracten voor onbepaalde tijd, tenzij een concurrentiebeding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Let er wel op dat een eenmaal overeengekomen concurrentiebeding vanaf 1 januari minder snel komt te vervallen dan het beding zoals we het nu kennen (alleen nog bij ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van een werkgever). Wanneer jouw tijdelijke contact wordt verlengd voor onbepaalde tijd moet je dus extra goed opletten!

Heb je een contract getekend voor 1 januari 2015?

Dan gelden de regels die geldig waren op het moment van het sluiten van de overeenkomst. Zowel bij een tijdelijk contract als een contract voor onbepaalde tijd mocht destijds een concurrentiebeding worden opgenomen.

Waarom dan toch ondertekenen?

Veel mensen ondertekenen het contract en daarmee het concurrentiebeding, omdat ze de baan simpelweg graag willen en geen zin hebben om moeilijk te doen over een 'klein onderdeeltje' van het contract. Daarnaast zijn er mensen die het ondertekenen, omdat ze het contract niet goed lezen en dus niet op de hoogte zijn van het beding. 

Wanneer je na een aantal jaar vervolgens op zoek gaat naar een andere baan kom je er al snel achter dat het ondertekenen van het beding een grote fout is geweest. Hoewel op voorhand onderhandelen over het concurrentiebeding het meest effectief is, komt dit advies voor veel mensen vaak te laat.

Voorkomen beter dan genezen

De beste manier om in de toekomst niet, of tot op bepaalde hoogte, beperkt te worden door een concurrentiebeding is door erover te onderhandelen. Sommige werkgevers nemen een concurrentiebeding op in het contract, omdat ze denken dat het erin thuishoort. Afhankelijk van de branche waarin je werkt en de functie die je vervult kun je zelf vaak inschatten of een concurrentiebeding redelijk is. Als dat niet zo is biedt dat ruimte voor onderhandeling. In een dergelijk geval kun je een poging doen om de werkgever het beding in zijn totaliteit uit het contract te laten halen.

Wanneer hij/zij dit niet wil doen, kun je proberen het beding te ‘versoepelen’. Je kunt dit doen door bijvoorbeeld een tegenvoorstel te doen over de duur of reikwijdte van het concurrentiebeding. Wees niet bang om erover te beginnen. Je weet namelijk nooit wat er in de toekomst gaat gebeuren. Wanneer er ooit een conflict ontstaat met jouw ontslag als gevolg kan het geen kwaad om er juridisch gezien goed voor te staan.

Wat kun je tegen een concurrentiebeding doen?

Als het bovenstaande advies te laat komt zijn er twee manieren om iets tegen het concurrentiebeding te doen.

De eerste en beste optie is om in overleg met je huidige en toekomstige werkgever tot een overeenkomst te komen. Een concurrentiebeding is in veel gevallen onredelijk belemmerend voor de werknemer. In overleg is het vaak mogelijk om tot een compromis te komen. Probeer het beding bijvoorbeeld om te zetten in een relatiebeding. Je mag in dit geval wel voor een concurrent werken, maar je mag geen contact meer hebben met de relaties van je vorige werkgever. Een ander voorstel dat je kunt doen is het betalen van een afkoopsom. Vaak kun je een regeling treffen met de nieuwe werkgever over het betalen ervan.

Mocht de werkgever niet akkoord gaan met jouw voorstel kun je altijd nog naar de rechter stappen. Voordat je deze keuze overweegt dien je jouw positie zorgvuldig in te schatten. Wanneer je zelf besluit te vertrekken, veel opleidingen en trainingen hebt gevolgd op kosten van de werkgever en lang in dienst bent geweest sta je er minder goed voor dan wanneer je bijvoorbeeld na anderhalf jaar ontslagen bent. Probeer in te schatten of je überhaupt kans maakt, anders is het de moeite niet waard. Vergeet niet dat de verliezende partij de procedurekosten moet betalen! Het kan dus geen kwaad om bij het overwegen van deze keuze hulp van een jurist in te schakelen.

Wat als je het concurrentiebeding aan je laars lapt?

Aan het concurrentiebeding hangt vaak een boeteclausule. Wanneer je het concurrentiebeding aan je laars lapt kan je ex-werkgever naar de rechter stappen. de rechter kan vervolgens bepalen dat je een boetebedrag moet betalen. Dit bedrag kan variëren van honderden tot duizenden euro’s per dag. Denk dus twee keer na voordat je overweegt het concurrentiebeding aan je laars te lappen.

Mocht het ooit toch zover komen dan heb je als werknemer altijd nog de mogelijkheid om de rechter te verzoeken de schadevergoeding te matigen. Het boetebedrag moet in verhouding staan met de schade die de werkgever door jouw vertrek lijdt. Alleen als dit niet het geval is maak je kans op een matiging van de schadevergoeding.

Laat een concurrentiebeding je carrièredoel niet in de weg staan!

Onwetendheid, onoplettendheid of angst om te onderhandelen zijn voor veel mensen de oorzaak geweest van ernstige belemmering bij het vinden van een nieuwe baan en dus bij het bereiken van hun carrièredoel. Doe je voordeel met de informatie uit dit artikel en voorkom dat je dezelfde fout maakt door bewust te zijn van de regels en mogelijkheden omtrent het concurrentiebeding.

Is jouw zoektocht naar werk weleens belemmert door een concurrentiebeding? Heb jij nog andere praktische tips omtrent het concurrentiebeding? Laat het ons weten in een reactie!