Klinkt goed, of niet? Solliciteren met een accent

Het overgrote deel van de Nederlanders spreekt met een accent. Spreken met een accent is dus helemaal niet zo gek. Het is zelfs normaal, want normaal is niets anders dan hetgeen wat de meerderheid doet.

Het probleem is echter dat Nederland veel verschillende accenten kent. Elke provincie, elke streek en/of elk dorp heeft zijn eigen accent of dialect. Met welk accent je dus ook spreekt, voor een groot deel van je landgenoten klink je net iets anders dan zij.

Grappig? Leuk? Of irritant? De meningen hierover zijn verdeeld.

Zo kan een Gooische R buiten de randstad worden geassocieerd met arrogantie. Terwijl de Achterhoekse ÓÓÓÓÓÓÓÓ in het Westen kan worden geassocieerd met lompigheid. De manier waarop we tegen accenten aan kijken verschilt dus per persoon.

Vanzelfsprekend speelt verbale communicatie een grote rol in het dagelijks leven. Zowel privé als zakelijk. Wanneer iemand anders klinkt valt dat op, maar mag dat een doorslaggevende rol spelen bij de selectie van werknemers?

Dialect of accent

Voordat we ingaan op de rol van het spreken met een accent bij het solliciteren, willen we benadrukken dat het spreken met een accent niet mag worden verward met het spreken van een dialect. Wanneer je spreekt met een accent leg je de nadruk op de verkeerde klemtoon of spreek je met een andere tongval. Mensen horen dan vaak gelijk uit welke streek je komt. Hoewel je voor anderen net iets anders klinkt, spreek je taaltechnisch correct en kunnen mensen je begrijpen.

Een dialect daarentegen is een variant op de standaardtaal en is voor mensen die het niet spreken vaak onverstaanbaar.

Voor- en nadelen

Het spreken met een accent kan zowel voor- als nadelen bieden tijdens het sollicitatiegesprek.

Mogelijke nadelen:

• Ergernis bij luisteraars. Mensen vinden het accent niet mooi klinken en kunnen zich hier aan irriteren.
• Mensen worden afgeleid door je accent. Men gaat meer letten op de manier hoe je iets zegt dan wat je zegt. Terwijl dat laatste natuurlijk het belangrijkst is. Vooral bij een sollicitatiegesprek.
• Mensen associëren je met een negatief stereotype. Spreek je met een Achterhoekse Ó? Dan ben je een lompe boer.
• Je voelt je ongemakkelijk. Je wordt herinnerd aan je accent door een veelvoorkomende uitspraak als ‘Jij komt niet uit deze regio, of wel?’. Hoewel dit niet negatief bedoeld is, kan het wel voor onzekerheid zorgen tijdens het sollicitatiegesprek.

Mogelijke voordelen:

• Mensen associëren een accent met positieve stereotypes. Boeren zijn harde werkers.
• Je bent authentiek. Jouw ‘eigen’  manier van spreken versterkt jouw persoonlijkheid. Werkgevers hechten steeds meer waarde aan authenticiteit. Een authentieke werknemer is iemand die echt is. Iemand die origineel is. Het gedrag van een authentiek persoon naar de buitenwereld komt overeen met hoe hij/zij zich innerlijk voelt. Het is iemand die zichzelf is en doet waar hij/zij voor staat. Wanneer je als werkgever een authentiek persoon aanneemt die dezelfde visie deelt als het bedrijf, heb je dus een werknemer die ontzettend betrouwbaar is en daarnaast intrinsiek gemotiveerd is. Bovendien zorgt authenticiteit ervoor dat je je onderscheid van anderen. Wanneer je goed presteert kan dit in je voordeel werken, omdat mensen beter onthouden wie je bent. In dit blog leggen we uit hoe je jouw kans op een baan kunt vergroten door authentiek te zijn.

Afhankelijk van de persoon die je interviewt, het bedrijf waar je solliciteert en de functie waarop je solliciteert kunnen de genoemde punten in jouw voor- of nadeel werken. Een accent kan mooi gevonden worden of niet. Men kan een accent als een belemmering zien voor het vervullen van een functie, terwijl iemand anders vindt dat de kwalificaties van iemand belangrijker zijn dan het accent dat iemands spreekt.

De vraag of het spreken van een accent meer voor- dan nadelen biedt is dan ook niet te beantwoorden. Het is per situatie verschillend. Een belangrijkere vraag is dan ook of jij je aan moet passen of niet?

Aanpassen ja of nee?

Solliciteren met een accent is en blijft een complex discussieonderwerp. Voorstanders van het spreken met een accent beweren dat je jouw identiteit verliest wanneer je accentloos leert spreken.

Een accent maakt je namelijk authentiek. Het is iets dat je van je ouders hebt overgenomen. Het is iets persoonlijks waarmee je jezelf onderscheid van anderen. Jouw accent is onderdeel van je identiteit. Wanneer je accentloos leert spreken raak je een stukje van jezelf kwijt en dat wil je niet.

De tegenstanders zijn van mening dat het afleren van een accent soms onontkoombaar is. Bij sommige functies speelt verbale communicatie nou eenmaal een belangrijkere rol dan bij andere functies. Wanneer je veel moet communiceren met klanten of de pers kan een bedrijf eisen dat je accentloos Nederlands spreekt.

Maar je bent met accent toch ook verstaanbaar?

Dat kan inderdaad zo zijn, maar we kunnen niet ontkennen dat er mensen zijn die anderen beoordelen op hun manier van spreken. Of dat nu komt door onterechte associaties met stereotypes of dat men zich simpelweg irriteert aan het accent, het gebeurt. Hoe oneerlijk je dat ook vindt. 

Maar wie heeft er nu gelijk? Naar wie moeten we luisteren? De voorstanders of de tegenstanders?

Het antwoord is naar geen van beide!

Luister naar jezelf

Veel mensen hebben een uitgesproken mening over het spreken van een accent. Jijzelf waarschijnlijk dus ook. Voor de ene persoon is een accent iets belangrijks, iets dat hem/haar kenmerkt. Voor een ander is het slechts iets dat hij/zij heeft meegenomen uit de streek waar hij/zij geboren is, iets waar geen waarde aan gehecht wordt. 

Daarnaast heb je waarschijnlijk ook een mening over mensen die eisen dat je accentloos leert spreken. Waarom passen zij zich niet aan? Wanneer jij goed presteert en verstaanbaar bent, hebben zij het recht toch niet om jou te dwingen accentloos te spreken?

Bovendien is een accent niet van de één op de andere dag af te leren. Mensen die naar een andere streek verhuizen horen na een aantal jaar nog steeds van andere mensen dat ze de klemtoon soms verkeerd leggen. Wat zou je daar van vinden? Maak jij je continu druk om wat anderen van je vinden of doet de mening van een ander er niet toe?

Al dit soort zaken spelen mee bij het beantwoorden van de vraag of jij je aan moet passen of niet. Gezien het feit dat al deze zaken subjectief zijn moet je jouw gevoel voor je laten spreken. Voel jij je niet op je gemak wanneer jij jezelf forceert accentloos te spreken? Doe dit dan vooral niet.

Overtuig het bedrijf van je kennen en kunnen. Wees jezelf, geef eerlijke antwoorden en onderscheid jezelf door authentiek te zijn. Geef concrete voorbeelden waarin jouw unieke talenten naar voren komen en laat je accent in jouw voordeel spreken.

Als ze het accent dan nog als reden durven te geven om je niet aan te nemen, moet je jezelf afvragen of je überhaupt voor een dergelijke werkgever wilt werken. 

Mag het spreken van een accent een reden zijn om iemand niet aan te nemen? Heb jij het gevoel dat jouw accent je droombaan in de weg staat? Heb jij goede of slechte ervaringen met het solliciteren met een accent? Laat het ons weten in een reactie!