Hoe vermijd je clichés tijdens een sollicitatiegesprek? 4 tips

Voorbeelden van clichés tijdens een sollicitatiegesprek 

#1 Wat zijn je minder sterke punten?

De vraag ‘Wat zijn je slechte eigenschappen?’ wordt het vaakst beantwoord met een cliché antwoord, omdat sollicitanten het moeilijk vinden om een slechte eigenschap van zichzelf te noemen. Je wil je toekomstige werkgever namelijk niet meteen afschrikken. 

Ik ben eigenwijs, drammerig of ik kom vaak te laat, zijn eigenschappen die je niet aan je toekomstige werkgever wil presenteren. Dit is dus ook de reden dat deze vraag tijdens het sollicitatiegesprek vaak wordt beantwoord met clichés, zoals ik ben perfectionistisch of ik ben een workaholic. Met deze antwoorden worden goede eigenschappen in slechte eigenschappen verpakt. Dit heeft een werkgever die al vaak sollicitatiegesprekken heeft gevoerd snel door. Hierdoor word je juist als minder betrouwbaar gezien. 

Om deze vraag wel goed te beantwoorden moet je op zoek gaan naar minder sterke punten en deze omarmen. Zorg voor een duidelijke uitleg en overtuig de potentiële werkgever dat deze eigenschap geen belemmering is tijdens het uitvoeren van de functie! Dat je jezelf bewust bent van jouw minder sterke punten wordt vaak als positief gezien.  

#2 Wat zijn jouw sterke punten?

Naast de vraag wat je minder sterke punten zijn, wordt de vraag wat je sterke punten zijn ook gesteld. Het is niet zonder reden dat deze vraag altijd terugkomt in een gesprek. Ten eerste wil je gesprekspartner ontdekken of jouw persoonlijke eigenschappen aansluiten op de functie. Het is voor een recruiter of werkgever belangrijk om te weten of jij geschikt bent voor deze specifieke functie en of jij voldoet aan de behoeften van het bedrijf. Met het antwoord op deze vraag laat je zien of jij geschikt bent voor hetgeen waar het bedrijf naar op zoek is. 

Ten tweede kan er met het antwoord afgeleid worden of je eerlijk en realistisch bent. Ben je in staat je zelfkennis te achterhalen en jezelf te leren kennen? Het is verstandig om je voor te bereiden en een zowel zelfbewust als zelfverzekerd antwoord te geven. Je sterke punten zijn tenslotte een deel van je persoonlijkheid.

Bekijk de vacaturetekst van de functie waarop je solliciteert of een vergelijkbare functie bij een ander bedrijf voordat je naar het sollicitatiegesprek gaat. De eigenschappen die in de vacaturetekst worden gevraagd zijn namelijk relevant voor de positie waarop je solliciteert. Bekijk of jij hieraan voldoet. Daarnaast is het belangrijk dat je jouw antwoord goed kunt onderbouwen met voorbeelden waarbij je een goede balans vind tussen bescheidenheid en arrogantie. Bereid dit dus goed voor!

Hoe kun je clichés omzeilen?

Clichés wil je het liefst omzeilen in jouw sollicitatiegesprek. Je wil natuurlijk een goede indruk maken bij je misschien wel toekomstige werkgever. Zorg er met de volgende 4 tips voor dat jij jezelf onderscheidt van andere kandidaten. Voor de volgende tips nemen we de twee voorbeelden van hierboven als uitgangspunt, maar deze tips kun je ook toepassen op andere vragen. 

#1 Nieuwe inspiratie opdoen

Ten eerste kun je voor je sollicitatie nieuwe inspiratie opdoen door aan mensen in je omgeving te vragen wat zij denken wat jouw goede en slechte eigenschappen zijn. Misschien benoemen zij wel eigenschappen waar jij zelf nog niet aan hebt gedacht. Deze eigenschappen kun jij benoemen tijdens jouw volgende sollicitatiegesprek! 

Tijdens het gesprek kun je aangeven dat jij aan mensen in jouw omgeving dezelfde vraag hebt gesteld. Vertel vervolgens hoe zij op de vraag hebben geantwoord en wat jij daarvan vindt. Ben je het er mee eens of niet? Zo laat je zien dat je op jezelf kunt reflecteren, wat bijdraagt aan een goede indruk die je af wil geven.

#2 Beschrijving geven

Ten tweede is het belangrijk dat je niet alleen de beschrijving benoemt, maar een voorbeeld geeft aan de hand van jouw eigenschappen. Hiermee omzeil je de cliché antwoorden en maak je een antwoord echt persoonlijk. Tevens neem je zo de werkgever mee in jouw verhaal en niet in een cliché antwoord. Dit komt voor een werkgever beter over. 

Dit kun je doen aan de hand van de STARR-methode. Bij deze methode beschrijf je eerst de situatie, vervolgens leg je uit wat jouw taken in die situatie waren, dan beschrijf je hoe je de actie hebt uitgevoerd en laat je merken welke vaardigheden goed van pas kwamen bij deze actie. Vertel daarna wat het resultaat was van jouw acties en reflecteer tot slot op het proces en het resultaat. Vertel wat er goed ging en welke sterke punten je hebt gebruikt om het tot een succes te brengen.

#3 Anders verwoorden

Ga op zoek naar andere woorden waarmee jij een cliché antwoord kunt verwoorden. Maak bijvoorbeeld van ‘ik heb een hands-on mentaliteit’, ‘ik ben een aanpakker’. Verwerk dit antwoord in een beschrijving van het woord en versterk het antwoord met concrete voorbeelden die je in de praktijk hebt meegemaakt. Hierdoor geef je je potentiële werkgever meteen een goed beeld van hoe jij met bepaalde dingen omgaat in de praktijk. Je kunt ook op zoek gaan naar synoniemen, synoniemen.net is hier een handig hulpmiddel voor!

#4 Oefenen

Oefening baart kunst, dat geldt ook voor een sollicitatiegesprek! Ga voor een sollicitatiegesprek een aantal keer samen zitten met iemand die je vertrouwt en wie jou van goede feedback kan voorzien. Doe alsof het een echt sollicitatiegesprek is en probeer jezelf zo goed mogelijk te presenteren. 

Door goed te oefenen met het sollicitatiegesprek wordt de kans dat je veel cliché antwoorden gaat geven kleiner. Daarnaast komen antwoorden er waarschijnlijk vloeiender uit wanneer je ze al een paar keer hebt benoemd. 

Je kunt het sollicitatiegesprek ook opnemen, zodat je het gesprek zelf terug kunt kijken. Hierdoor kun je zien wat je goed en wat je juist minder goed doet. Het kan heel erg wennen zijn om jezelf terug te zien tijdens een serieus gesprek, maar uiteindelijk leer je er alleen maar van. Houd bij het terugkijken pen en papier bij de hand en schrijf alles op wat op viel en wat goed en wat minder goed ging tijdens het gesprek. Hierdoor word jij je bewust van je sterke en minder sterke punten tijdens een gesprek. Hier kun je rekening mee houden tijdens het echte sollicitatiegesprek. 

Vaak voorkomende clichés tijdens een sollicitatiegesprek

Onderstaand worden er 10 clichés benoemd om bewust te zijn van de verschillende clichés die er zijn tijdens het sollicitatiegesprek. 

• Ik ben een zelfstandige teamspeler
• Ik denk in oplossingen, niet in problemen
• Ik heb een hands-on mentaliteit
• Ik ben stressbestendig
• Ik heb geen 9 tot 5 mentaliteit
• Ik ben flexibel 
• Deze functie is op mijn lijf geschreven
• Ik ben de spin in het web
• Ik denk out of the box
• Mijn slechte eigenschap is perfectionisme

Vermijd clichés tijdens het sollicitatiegesprek!

In een sollicitatiegesprek worden vaak meerdere clichés genoemd door sollicitanten. Dit komt bijvoorbeeld vaak voor op de vragen ‘wat zijn je mindere sterke punten?’ of ‘wat zijn je sterke punten?’ Om je te onderscheiden van andere sollicitanten is het belangrijk dat je niet te veel van deze clichés benoemt. 

Ten eerste moet je dan weten wat de clichés zijn en wanneer deze meestal in het gesprek worden benoemd. Bedenk wat je op dit moment anders kunt zeggen, zodat de clichés ontweken worden. Wanneer je zelf niet genoeg inspiratie hebt zijn er ook andere dingen die je kunt doen.

Voor de vraag wat je sterke en minder sterke punten zijn kun je aan de omgeving vragen wat zij hierover denken. Hier kunnen vernieuwende inzichten bij zitten. Daarnaast kun je tijdens het sollicitatiegesprek de clichés niet letterlijk noemen, maar een beschrijving ervan geven of het anders verwoorden. Beschrijf je eigenschappen aan de hand van de STARR-methode. STARR staat voor situatie, taak, actie, resultaat en reflectie. 

Ga voorafgaand van het gesprek op zoek naar synoniemen zodat je clichés anders kunt verwoorden. Ook is het belangrijk om het gesprek te oefenen, want oefening baart kunst! Neem het gesprek op en kijk het terug om te zien wat je de volgende keer hetzelfde wil doen en wat je de volgende keer anders wil doen. De kans dat je dan cliché antwoorden gaat geven wordt dan veel kleiner!

Stelling: Clichés maken je tijdens een sollicitatiegesprek minder geloofwaardig!

Eens of oneens? Laat het weten in de reacties