Bescheidenheid bij het zoeken naar werk: goed of slecht?

  • Pascal Joore
  • 30 juni 2015

“Bescheidenheid siert de mens”

Een uitspraak die we allemaal kennen. Het is iets dat ons met de paplepel wordt ingegoten.

We leren tijdens onze opvoeding bescheiden te zijn. Wanneer we vervolgens klaar zijn met onze opleiding moeten we onszelf profileren op de arbeidsmarkt. Voor velen is dat lastig, omdat ons nooit is verteld hoe dat moet!

Culturele normen zijn moeilijk te overwinnen. Dit betekent dat een groot deel van ons moeite heeft om zichzelf te verkopen. En laat dat nu net hetgeen zijn dat je moet kunnen tijdens jouw zoektocht naar werk.

Het probleem is dat het tegenovergestelde van bescheidenheid arrogant/verwaand is. Dat is ook geen goede eigenschap om jezelf mee te verkopen. Er moet dus ergens een punt zijn waarop je niet te bescheiden bent, maar ook niet te arrogant. Een balans.

Dan stuiten we op het tweede probleem:

Stel, je loopt de deur uit na een sollicitatiegesprek. Je vraagt je af: heb ik teveel of te weinig over mezelf verteld? Was het allemaal positief of heb ik ook zwakke punten beschreven? Heb ik mijn positieve punten wel voldoende benadrukt?

Het antwoord op deze vragen is afhankelijk van jouw mate van bescheidenheid.

Een bescheiden persoon vindt waarschijnlijk dat hij/zij voldoende over zichzelf heeft verteld en een ijdel persoon vindt waarschijnlijk dat hij/zij te weinig over zichzelf heeft verteld. Terwijl het omgekeerde vaak waar is.

Met andere woorden: bescheidenheid is subjectief.

Wanneer is iemand arrogant? Wanneer is iemand ingetogen? En bovenal, wanneer heeft iemand te hoge gedachten van zichzelf?

Probeer nu jezelf ook eens te beoordelen. Dan wordt het helemaal lastig. Niemand vindt dat hij/zij te hoge gedachten heeft van zichzelf. Toch kent iedereen wel iemand die dat heeft.

Afijn, bescheidenheid is een complex begrip. Al helemaal wanneer het aankomt op solliciteren. Een sollicitatiegesprek is bedoeld om jezelf te promoten, maar daarbij moet je wel oprecht overkomen. Bescheidenheid wordt vaak geassocieerd met geloofwaardigheid, maar ook weer met zwakte en onzekerheid. Dus wat is nou de juiste balans?

Om dat te begrijpen bespreken we deze week welke rol bescheidenheid speelt in jouw zoektocht naar werk en welke tips jij kunt gebruiken om de juiste balans te vinden.

De rol van bescheidenheid in jouw zoektocht naar werk

Betekenis

Volgens verschillende online woordenboeken betekent bescheidenheid: “De eigen verworvenheden kleiner voorstellen dan ze zijn”, “Geen te hoge gedachten van zichzelf hebbend” en “Ingetogen zijn”.

Bescheidenheid zorgt ervoor dat jij jezelf minder goed voordoet dan dat je bent. Associaties met bescheidenheid zijn onder andere geloofwaardigheid, sympathie, introversie, beleefdheid en hoffelijkheid. Dat zijn zeker geen verkeerde associaties!

Onderzoek

Ondanks de positieve associaties blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Brits-Columbia dat het voor bescheiden sollicitanten moeilijker is om een baan te vinden. Sollicitanten met hetzelfde profiel zijn succesvoller wanneer ze narcistische trekjes vertonen. 

Narcistische mensen zijn namelijk geneigd om meer over zichzelf te praten, meer oogcontact te maken, meer grapjes te maken en meer vragen te stellen. Met als gevolg dat narcistische mensen over het algemeen als betere kandidaten worden gezien. Of ze dat ook echt zijn, is nog maar de vraag. 

Het probleem zit hem dus niet in de persoonlijkheid van bescheiden mensen, maar in de communicatie naar de buitenwereld. 

Gepaste bescheidenheid

Bescheidenheid wordt over het algemeen gewaardeerd, maar tijdens de zoektocht naar werk zul je toch van dat idee af moeten stappen. Dit moet je dan wel in beperkte mate doen, omdat teveel arrogantie ook niet wordt gewaardeerd. Aan de andere kant komen te bescheiden mensen niet in aanmerking voor de baan, omdat recruiters simpelweg niet voldoende positieve punten te horen krijgen.

We proberen niet te zeggen dat je moet veranderen als persoon, maar dat je jezelf op constructieve wijze moet kunnen promoten. Recruiters weten niet wie je bent. Je moet jezelf kunnen verkopen en tegelijkertijd oprecht overkomen. Je moet jouw persoonlijkheid in jouw voordeel laten spreken. Voor de ene persoon vergt dat nu eenmaal meer voorbereiding dan de andere. Om jou op de goede weg te helpen geven we hieronder 5 tips met betrekking tot bescheidenheid en jouw zoektocht naar werk!

Wekelijks handige downloads en praktische sollicitatie- en carrièretips ontvangen? Meld je aan op onze nieuwsbrief!

Aanmelden

Tips om de juiste balans te vinden

Tip 1: Jezelf afvragen of je bescheiden bent

Voordat je iets met de overige tips kunt, zul je moeten weten of je een bescheiden persoon bent of niet. En dat is lastig, want zoals in de introductie is genoemd is bescheidenheid subjectief.

Om een beter beeld van jezelf te krijgen kun je de theorie van Daniel Ofman erbij pakken. Hij stelt dat elke kwaliteit ook een valkuil, uitdaging en allergie heeft (het tegenovergestelde van de betreffende kwaliteit).

Wanneer we kijken naar de kernkwaliteit ‘Bescheidenheid’ krijgen we als valkuil ‘Onzichtbaarheid’, als uitdaging ‘Profileren’ en als allergie ‘Arrogantie’. Probeer eerst zelf antwoord te geven op de vragen:

  • Heb ik weleens het gevoel dat ik niet zichtbaar ben op de werkvloer?
  • Vind ik het lastig om mijzelf te profileren?
  • Erger ik mij aan mensen die arrogant over komen?

Als het antwoord op de bovenstaande vragen bevestigend is ben je waarschijnlijk een bescheiden persoon. Stel de bovenstaande vragen vervolgens aan een aantal mensen in jouw omgeving. Vraag een ex-collega, jouw huidige baas of een familielid wat ze van jou vinden. Vinden ze jou bescheiden? Vinden zij dat je zichtbaar bent op de werkvloer? Kun jij je goed profileren? Kom je arrogant over?

Aan de hand van de antwoorden kun je inschatten of je bescheiden bent of juist niet. Wanneer jouw eigen antwoorden niet overeenkomen met die van de mensen in jouw omgeving heb je misschien een verkeerd zelfbeeld. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de mensen die jouw vragen hebben beantwoord ernaast zitten. Mocht je het niet meer zeker weten, kun je de vragen ook aan een groter aantal mensen stellen. Hoe groter het aantal antwoorden hoe meer valide de uitkomst.

Tip 2: Oefenen

“Oefening baart kunst”

Vind jij het lastig om jezelf te verkopen? Oftewel, ben je bescheiden?

Probeer dan minimaal drie keer het sollicitatiegesprek te oefenen voordat je er daadwerkelijk naar toe gaat. Vraag een collega, vriend of familielid of hij/zijn jou een aantal sollicitatievragen wilt stellen.

Probeer vooral het beantwoorden van de vraag “Wat zijn jouw sterke en zwakke punten?” te oefenen. Hierbij word je geforceerd jezelf te verkopen.

Sterke punten over jezelf kun je het best beschrijven door gebruik te maken van de STARR-methode. Je laat door middel van deze methode jouw prestaties voor je spreken. Behaalde omzet, geboekte resultaten of succesvolle projecten zijn allemaal hulpmiddelen bij het verkopen van jezelf. Door concrete resultaten te presenteren hoef je niet op te scheppen, maar kun je wel laten zien dat je goede prestaties hebt geleverd!

Vind jij het helemaal niet lastig jezelf te verkopen?

Probeer ook dan een aantal keer te oefenen. Vraag de andere partij om feedback. Verkoop jij jezelf op de juiste wijze? Kom je oprecht over of ga je te ver?

Tip 3: Maak je eigen Elevator Pitch

Of je nu passief of actief op zoek bent naar een baan, je moet een woordje klaar hebben voor het geval je indruk wilt maken op iemand. Een Elevator Pitch is een korte presentatie waarin jij duidelijk maakt wie je bent, wat je wilt en waarom je dat wilt. Wat je in deze korte presentatie verteld is afhankelijk van de boodschap die jij wilt meegeven.

Hoe je de perfecte Elevator Pitch maakt lees je hier.

Voor extraverte mensen is het vaak niet lastig om ‘on the spot’  een aantal positieve kwaliteiten op te noemen. Voor bescheiden mensen daarentegen is dit een stuk lastiger. Het opnoemen van positieve kwaliteiten voelt onnatuurlijk aan. Waar het om gaat is dat jij jezelf te allen tijde kunt verkopen en bij een Elevator Pitch heb je geen tijd om aan de hand van de STARR-methode behaalde prestaties te beschrijven.

Het maken van een Elevator Pitch is de perfecte manier om er zeker van te zijn dat jij jezelf op elk moment kunt verkopen. Daarnaast kun je de Pitch ook gebruiken aan het begin van een sollicitatiegesprek!

Tip 4: Blijf jezelf!

Het is belangrijk dat je altijd jezelf blijft. Als je een bescheiden introvert bent moet je je niet opeens heel anders gaan gedragen tijdens een sollicitatiegesprek. Je loopt de kans dat je jezelf voor schut zet, omdat het niet natuurlijk over zal komen. Daarnaast creëer je misschien valse verwachtingen.

Probeer te omarmen wie je bent en benadruk tijdens een sollicitatie jouw persoonlijke sterktes aan de hand van behaalde prestaties, zoals bij Tip 2 is genoemd. Laat zien dat je goed kunt luisteren, overleggen en analyseren. Dit zijn ook belangrijke eigenschappen in het bedrijfsleven.

Wanneer je geen goed gevoel hebt bij een sollicitatie, bijvoorbeeld wanneer je teveel buiten jezelf moet stappen om kans te maken op de baan, moet je jezelf afvragen of je de baan überhaupt wel wilt.

Per functie, branche en organisatie verschilt de bedrijfscultuur. In de ene bedrijfscultuur overleef je het niet wanneer je bescheiden bent en in de andere is het juist weer een vereiste. Een bescheiden introvert hoort simpelweg niet thuis in een lawaaierige omgeving met grote ego’s. In dit geval zul je moeten vertrouwen op je intuïtie. Vraag jezelf af of je echt voor dit bedrijf wilt werken.

Tip 5: Weet wat je talent is

Je zult je waarschijnlijk afvragen: wat heeft talent nu weer met bescheidenheid te maken?

Het is zo dat talent zorgt voor vanzelfsprekendheid. Of het nu voetballen, rekenen of presenteren is. Als jij iets doet met jouw talent heb je het gevoel dat het vanzelf gaat. Het is iets dat je altijd leuk hebt gevonden en waar je goed in bent.

Het probleem daarvan is dat het lijkt alsof het niet zo bijzonder is. Je erkent jouw eigen talenten niet. Het voelt niet goed om het te gebruiken bij het verkopen van jezelf.

Met andere woorden: bescheidenheid houdt de erkenning van talent tegen.

Of je dit nu onbewust doet of niet, het moet voorkomen worden. Het is daarom van belang dat jij weet wat jouw talenten zijn. Hoe je jouw talent ontdekt lees je hier.

Wanneer je jouw talent herkent en erkent, kun je het inzetten bij jouw zoektocht naar werk. Door je talent te koppelen aan relevante behaalde prestaties kun je op constructieve wijze over jezelf vertellen zonder arrogant over te komen.

Een bijkomend voordeel is dat mensen automatisch gepassioneerd gaan praten over hetgeen waar zij talent voor hebben. Spreken met passie en enthousiasme wordt door recruiters altijd gewaardeerd!

Bescheidenheid bij het zoeken naar werk: goed of slecht?

Over het algemeen kunnen we zeggen dat bescheidenheid een goede eigenschap is. Het is niets anders dan een realistische blik op jezelf en je relaties met anderen. Het is een eerlijke inschatting van sterke en zwakke punten. Onderzoek heeft zelfs aangetoond dat de beste leiders wereldwijd worden gekenmerkt door bescheidenheid.

Maar wanneer het aankomt op jouw zoektocht naar werk is het van belang dat je beter scoort dan andere sollicitanten. Je moet jezelf verkopen en de buitenwereld laten weten wat je kunt. En dat botst met bescheidenheid. Aan de andere kant gaat het te ver om bescheidenheid in deze context slecht te noemen. Bescheidenheid wordt namelijk geassocieerd met geloofwaardigheid, sympathie en beleefdheid.

Het is dus de kunst om jouw competenties en talenten met gepaste bescheidenheid te communiceren. Door veel te oefenen, jezelf te blijven en jouw talenten te erkennen, kun je op een geloofwaardige manier jezelf verkopen aan jouw toekomstige werkgever zonder arrogant over te komen. 

Wat vind jij van bescheidenheid in de zoektocht naar werk? Heb jij moeite om jezelf te verkopen? Of heb jij nog meer praktische tips? Laat het ons weten in een reactie!

3 Reacties op "Bescheidenheid bij het zoeken naar werk: goed of slecht?"

Laat een antwoord achter aan Bas Klein Geltink Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd!

*Reactie
*Naam
*E-mailadres
Consent

    • Bas Klein Geltink
    • 1 juli 2015

    Ivo een leuk artikel met praktische tips! Ik merk dat sollicitanten vaak te bescheiden zijn. Ze zijn bang om als een “blaaskaak” of nep over te komen. Als voorbeeld geef ik altijd de televisieprogramma’s, deze zijn ook altijd iets over de top. Gewoontjes spreekt mensen minder aan.

    Dus blijf jezelf tijdens het solliciteren echter presenteer jezelf iets meer dan normaal!

    • Conny
    • 2 juli 2015

    Ik probeer de sollicitant mee te geven het niet zozeer te zien als “verkopen” alswel dat de werkgever/recruiter graag wil weten op welke manier je werkt. Bijvoorbeeld op welke manier jij een probleem aanpakt of klantvriendelijk bent. Met echt ervarings verhalen geef jij het beste bewijs (onderbouwing) van jouw kwaliteit. Wat daarbij ook kan helpen; wanneer kreeg je een compliment van klant/werkgever/collega? Waar ben je trots op in het werk dat je gedaan hebt? Vraag mensen om je heen jou eens te beschrijven? Al deze dingen maken het gemakkelijker om over jezelf en je kwaliteiten te vertellen en het minder te zien als je zelf in de verkoop gooien.

    • Danielle
    • 25 november 2016

    Een goed artikel, en zeer herkenbaar. Ik ben nu ong. 6 maanden opzoek naar een nieuwe baan, en heb al verschillende keren gehoord dat ze zeker denken dat ik het kan en een harde werker ben, maar dat ik te gereserveerd of te bescheiden overkom. Dit maakt dan het verschil met de andere kandidaten.
    Ik bereid me daarom altijd goed voor, op goede en slechte kanten, en voorbeelden etc.
    Maar hier wordt niet altijd naar gevraagd, en dan vind ik het heel moeilijk om mijn enthausiasme te tonen, zonder ‘nep’ over te komen.
    Ik kan iets heel graag willen, en het dan toch niet worden. En het is elke keer een best harde klap op mijn zelfvertrouwen.