Assertiviteit tonen tijdens het sollicitatiegesprek: 8 tips

Assertieve mensen komen op voor hun eigen belangen en houden daarbij rekening met de belangen van anderen. Ze staan sterk in hun schoenen, kunnen goed communiceren, beschikken over veel overtuigingskracht en ervaren minder stress (omdat ze minder gevoelens opkroppen).

Assertiviteit is niet voor niets een veelvoorkomende vereiste in vacatures.

Maar ook als assertiviteit geen functievereiste is, kun je met een assertieve houding tijdens het sollicitatiegesprek jouw kansen op een baan aanzienlijk vergroten.

Maar hoe doe je dat? Hoe toon je assertiviteit tijdens het sollicitatiegesprek?

Voordat we aan de hand van 8 tips antwoord geven op de vraag, moet je weten wat assertiviteit precies inhoudt.

Wat is assertiviteit?

Assertieve mensen komen op een tactvolle manier op voor hun eigen mening, behoeften en belangen en houden daarbij rekening met de belangen van een ander. Ze behandelen iedereen, inclusief zichzelf, met respect.

Hoewel je assertiviteit kunt aanleren, vergt het een gezonde dosis inlevingsvermogen, zelfkennis, empathie en zelfbeheersing.

Assertief vs agressief

Assertief gedrag mag niet verward worden met agressief gedrag. In het laatste geval kom je namelijk alleen op voor je eigen belangen en niet voor de belangen van een ander. De grens tussen deze twee is helaas niet voor iedereen duidelijk en wordt makkelijk overschreden.

Een verkeerde woordkeuze kan er al voor zorgen dat je (onbewust) agressief overkomt. Des te belangrijker is het om te weten wat je wel en vooral niet moet doen om assertief over te komen.

Assertiviteit tonen

In dit artikel geven we een aantal praktische tips om assertiviteit te tonen tijdens het sollicitatiegesprek.

Als je van jezelf weet dat je niet assertief bent, maar dit wel wilt worden, zul je meer hulp en oefening nodig hebben dan de tips die we in dit artikel geven. Het kan in dat geval lonend zijn om een assertiviteitstraining te volgen.

Het kan ook voorkomen dat je pas tijdens een sollicitatiegesprek merkt dat een hoge mate van assertiviteit noodzakelijk is om te overleven. Als je het gevoel hebt dat je teveel buiten jezelf moet stappen om kans te maken op de baan, moet je jezelf afvragen of de baan wel geschikt is voor je.

Assertief solliciteren: 8 tips

#1 Voorbereiding: weet wie je bent en wat je wilt

Je kunt pas opkomen voor je eigen belangen als je weet wie je bent en wat je wilt. Ga dus op zoek naar jouw persoonlijke drijfveren en unieke kwaliteiten.

Zelfkennis en zelfbewustzijn maken je authentiek en authenticiteit ligt in lijn met assertiviteit. Je staat dichtbij jezelf, je houdt vast aan je standpunt, je erkent je eigenwaarde, je voegt daad bij woord en je straalt zelfvertrouwen uit.

Naar mate jij jezelf beter kent en weet wat je wilt, word je dus vanzelf assertiever. In dit blog benadrukken we het belang van authenticiteit en leggen we uit hoe je jouw kans op een baan kunt vergroten door authentiek te zijn.

Deze eerste tip benadrukt tevens het belang van een goede oriëntatie op de arbeidsmarkt. Je kunt pas assertief zijn als je solliciteert op een functie die écht bij je past.

#2 Voorbereiding: onzekerheden wegnemen

Wanneer je op sollicitatiegesprek gaat, kom je in een onbekende omgeving terecht met onbekende mensen. Deze situatie zorgt voor de nodige onzekerheid waardoor de kans dat je gaat aarzelen toeneemt. Dit uit zich in:

• Mompelen of weinig praten
• Overal mee eens zijn
• Geen initiatief tonen
• Geen vragen (durven) stellen
• Uitspraken die duiden op onzekerheid (“Ik denk dat…” of “Waarschijnlijk…)

Voor een recruiter of werkgever is onzekerheid een indicator van een gebrek aan assertiviteit. Probeer dus zoveel mogelijk onzekerheden weg te nemen om de bovenstaande scenario’s te voorkomen. Met andere woorden, bereid je goed voor!

Onderzoek het bedrijf, denk na over antwoorden op veelgestelde vragen en bereid zelf vragen voor om te stellen.

#3 Toon inlevingsvermogen

Inlevingsvermogen is onlosmakelijk verbonden met assertiviteit. Het is dus belangrijk dat je de gevoelens en behoeften van een ander erkent.

Er zijn twee manieren om dit tijdens een sollicitatiegesprek te doen.

1. Je kunt inlevingsvermogen tonen tijdens het gesprek door goed te luisteren. Laat merken dat je luistert door relevante vragen te stellen en de juiste lichaamstaal te gebruiken (knikken, glimlachen en oogcontact maken).
2. Je kunt relevante voorbeelden uit het verleden geven waaruit blijkt dat je over een hoge mate van inlevingsvermogen beschikt. Vaak wordt tijdens het sollicitatiegesprek gevraagd hoe je een conflict in het verleden hebt opgelost. Dit is het ideale moment om jouw inlevingsvermogen te tonen.

#4 Neem initiatief

Assertieve mensen laten weten wat ze denken en nemen verantwoordelijkheden. Initiatief nemen is dus een goede manier om assertiviteit te tonen.

Maar hoe toon je initiatief?

Door actie te ondernemen uit eigen beweging. Probeer in aanloop op het sollicitatiegesprek bijvoorbeeld een aantal problemen of kansen te signaleren voor het bedrijf. Verwerk deze informatie in een voorstel en presenteer het tijdens het gesprek.

Door tijdens het gesprek zelf met een idee te komen, laat je zien dat je tijd en moeite hebt gestopt in de voorbereiding en toon je oprechte interesse in het bedrijf. Als het lukt om jouw gesprekspartners iets nieuws te leren, maak je vanzelfsprekend een onvergetelijke indruk!

Ben je nog op zoek naar een geschikte vacature? Verstuur dan ook eens een open sollicitatie. Hiermee toon je initiatief en bepaal je zelf waar je solliciteert!

#5 Toon respect

Om assertiviteit uit te stralen tijdens het sollicitatiegesprek dien je, naast je eigen mening en belangen, ook rekening te houden met de meningen en belangen van anderen. Dit betekent dat je tijdens het gesprek respectvol moet zijn naar jouw gesprekspartners.

Betrek alle personen bij het gesprek, luister kritisch, spreek duidelijk, vraag mensen om hun mening, maak oogcontact, let op je taalgebruik, laat mensen in hun waarde, neem iedereen serieus en onderbouw je uitspraken.

#6 Behartig belangen

Toon assertiviteit door zowel jouw belangen te behartigen als de belangen van de werkgever.

Dit kan soms erg lastig zijn. Bijvoorbeeld wanneer tijdens het gesprek wordt gevraagd waarom je voor de organisatie wilt komen werken.

Kies je voor het bedrijf vanwege de aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden? Dan is dat in jouw belang. Je kunt je in dit geval beter focussen op de intrinsieke motivatie om voor het bedrijf te werken. Intrinsieke motivatie vertaalt zich namelijk in hoge productiviteit en werktevredenheid. Dat is veel interessanter voor de werkgever dan de bedrijfsauto die jij gaat krijgen.

Extra tip: Geef tijdens de voorbereiding op het gesprek antwoord op veelgestelde standaard sollicitatievragen, schrijf ze op en bekijk vervolgens welke belangen je behartigt. Wanneer er een (extreme) disbalans is, dien je jouw antwoorden opnieuw te formuleren.

#7 Straal zelfvertrouwen uit

Vermijd woorden als “waarschijnlijk”, “eventueel” en “eigenlijk”. Dergelijke woorden zijn indicatoren van onzekerheid en maken je boodschap minder krachtig.

Houd daarnaast rekening met je lichaamstaal. Neem een actieve open houding aan, ontspan je schouders en onderbouw je uitspraken met gebaren.

#8 Uit je mening

Vermijd sociaal wenselijke antwoorden en stem niet blindelings in met wat de gesprekspartner zegt.

Wanneer je het inhoudelijk niet eens bent met je gesprekspartner, mag je best wat tegengas geven. Houd er wel rekening mee dat je jouw mening goed onderbouwt en dat je de ander in zijn waarde laat.

Wanneer je het niet eens bent met de bedrijfsvoering en/of de visie van het bedrijf, moet je ook nee durven zeggen tegen de functie waarop je solliciteert.

Assertief solliciteren

Hanteer de bovenstaande tips om assertief over te komen tijdens het sollicitatiegesprek. Behartig zowel je eigen belangen als de belangen van de werkgever, wees respectvol, toon inlevingsvermogen en straal zelfvertrouwen uit.

Een kandidaat die eerlijk is, spreekt met overtuiging en tegelijkertijd respectvol omgaat met de tegenpartij maakt vanzelfsprekend veel kans op een baan!

Hoe toon jij assertiviteit tijdens een sollicitatiegesprek? Wat heeft het voor jou opgeleverd? Laat het ons weten in een reactie!