5 trends die de arbeidsmarkt van 2022 gaan beïnvloeden

#1 Krapte op de arbeidsmarkt

Laten we beginnen met dé trend waar je niet omheen kan, de krapte op de arbeidsmarkt. Er zijn een aantal records verbroken dit jaar. Zo meldde het CBS dat in het tweede kwartaal van 2021 het aantal vacatures voor het eerst het aantal werklozen overtrof. In het tweede kwartaal waren er per 100 werklozen 106 vacatures, in het derde kwartaal liep dat op tot 126!

Daarbij daalde de werkloosheid in november naar 2,7% van de beroepsbevolking. Dat is het laagste maandcijfer sinds de start van de meting in 2003! Maar welke trends hebben dit tot stand gebracht en hoe beïnvloeden deze de arbeidsmarkt in 2022? Hieronder bespreken we er drie.

#1.1 Groei economie

Na een krimp van 3,8% in 2020, groeide de Nederlandse economie in 2021 weer sterk. Zo verwacht het CBS dat de groei van de Nederlandse economie in 2021 uitkomt op 4,5%. Deze groei heeft ervoor gezorgd dat er veel meer vacatures zijn bijgekomen. Ondanks dat meer mensen zijn gaan werken, is het niet genoeg om de vraag naar werknemers te stillen. 

Voor 2022 wordt een economische groei van 2,9% verwacht. Dit komt door strengere coronamaatregelen en een inflatie die hoger is dan verwacht. Toch zorgt het niet voor meer ruimte op de arbeidsmarkt.

#1.2 De coronapandemie

Een deel van de krapte is een gevolg van de coronapandemie. Bijvoorbeeld door overheidssteun waardoor er veel minder faillissementen zijn dan voor de coronacrisis. Deze werknemers zouden normaal gesproken beschikbaar komen op de arbeidsmarkt. Hoe dit zich in 2022 ontwikkelt is dus sterk afhankelijk van het verdere verloop van de coronacrisis. Door onder andere het stoppen van overheidssteun, de hoge energieprijzen en de sterke inflatie wordt verwacht dat meer bedrijven zullen omvallen. Dit is voor hen niet prettig, maar het zorgt wel voor iets meer ruimte op de arbeidsmarkt. 

Ook hebben veel mensen van baan gewisseld. Sommige branches zoals de cultuurbranche en horeca zijn veel personeel kwijt geraakt, terwijl andere er veel personeel bij hebben gekregen. Zo zijn veel mensen bij de GGD gaan werken, bijvoorbeeld in teststraten of op priklocaties. Of deze mensen op korte termijn weer terugkomen op de arbeidsmarkt is maar de vraag. Daarbij hebben de relatief goede arbeidsvoorwaarden er misschien wel voor gezorgd dat deze arbeidskrachten niet terug willen naar hun oude sector.

#1.3 Wisseling van generatie

Een trend die al een tijdje geleden ingezet is, zet ook dit jaar weer door. In de komende jaren nemen we afscheid van 1,9 miljoen babyboomers en komen er slechts 1,6 miljoen nieuwe werknemers de markt op. Dit zorgt voor grote demografische veranderingen op de werkplek en voor een toename van de krapte. Daarbij nemen veel babyboomers afscheid in de techniek, de zorg en het onderwijs. Vacatures in deze sectoren zijn al lastig te vervullen en dit zal waarschijnlijk alleen maar toenemen door de uitstroom.

#2 Groeiende mogelijkheden van werkzoekenden

Genoeg over de oorzaken van de krappe arbeidsmarkt. Welke gevolgen heeft dit alles voor werkzoekenden? Werkzoekenden hebben steeds meer ruimte om kritischer te zijn tijdens hun zoektocht naar een baan. Met een enorm aantal vacatures tegenover relatief weinig werkzoekenden zijn er voor werkzoekende een aantal voordelen. In een krappe arbeidsmarkt zul je minder snel een afwijzing krijgen. Ook biedt een krappe arbeidsmarkt meer kansen voor starters met weinig werkervaring of voor ouderen met juist heel veel ervaring.

Het lage aantal werkzoekenden zorgt er daarnaast voor dat salarissen worden opgedreven. Je hebt tijdens salarisonderhandelingen een betere positie om een hogere financiële vergoeding te vragen. Maar ook op andere gebieden, bijvoorbeeld een hogere onkostenvergoeding, een praktischer rooster of eerder een vast contract.

#3 Hybride werken

Uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) verwacht én wenst zo’n 48-58% van de thuiswerkers een structurele toename van het thuiswerken. De kans is groot dat thuiswerken iets blijvends is. Een trend die we gaan zien zijn het hybride werken, waarbij er deels thuis en deels op kantoor wordt gewerkt.

Deze vorm van werken komt weer samen met allerlei trends. Zo gaan mensen meer werken, want thuiswerken maakt het makkelijker om privé en werk te combineren. Ook gaat de focus bij veel bedrijven op het bewaken van de bedrijfscultuur voor thuiswerkers. 

Bekijk hier alle voordelen en nadelen van thuiswerken!

Hybride werken gaat steeds meer een rol spelen bij de eisen van een werkzoekende, maar ook bij de werkgever. Een werkgever gaat in eerste instantie sneller zoeken naar mensen die de skills bezitten om goed thuis te werken, denk hierbij aan bepaalde technologische vaardigheden en zelfstandigheid.

#4 Meer focus op vaardigheden

Naarmate er minder personeel beschikbaar is, zullen werkgevers bepaalde wensen in kandidaten moeten loslaten. Zo zullen werkgevers er in 2022 rekening mee moeten gaan houden dat de werkervaring en opleidingen van werkzoekenden minder goed aansluiten bij de openstaande vacatures. Dit zorgt ervoor dat er meer focus komt te liggen op de soft skills. 

Soft skills zijn interpersoonlijke vaardigheden die onder andere bepalen hoe jij communiceert met anderen, hoe jij denkt over jezelf en hoe jij emotioneel reageert op bepaalde situaties. Denk hierbij aan communiceren, flexibiliteit en timemanagement. Werkgevers weten dat het makkelijker is iemand een hard skill aan te leren dan een soft skill. Wanneer de ideale kandidaat op basis van ervaring en opleiding niet beschikbaar is, zullen ze omschakelen naar werknemers met de meeste potentie (de juiste soft skills) om de baan snel eigen te maken.

#5 Diversiteit en inclusie 

Diversiteit en inclusie worden steeds belangrijkere thema’s. Waar het om gaat bij diversiteit is dat de mix van verschillen tussen mensen er juist mogen zijn en worden gerespecteerd. Maar ook inclusie wordt steeds meer een thema. In een inclusieve werkomgeving komen alle (toekomstige) werknemers tot hun recht, ongeacht hun leeftijd, levensfase, functieverblijfsduur, geslacht of herkomst.

Als werkzoekende zul je in 2022 steeds meer de keuze gaan krijgen om anoniem te solliciteren. Bedrijven zullen ook hun diversiteit en inclusiviteit hoger op de agenda gaan zetten. Daarbij zal dit meer naar voren gebracht worden in hun employer branding. Je kunt als werkzoekende dus bedrijven gaan selecteren op dit onderdeel.

Trends op de arbeidsmarkt van 2022

Met 126 vacatures per 100 werklozen hebben we een enorm krappe arbeidsmarkt. De krapte op de arbeidsmarkt wordt onder andere veroorzaakt door een groeiende economie, de coronapandemie en een wisseling van generaties. 

Werkzoekenden hebben steeds meer ruimte om kritischer te zijn tijdens hun zoektocht naar een baan. Verder bestaat de kans dat thuiswerken iets blijvends is. Een trend die we gaan zien is het hybride werken, waarbij er deels thuis en deels op kantoor wordt gewerkt.

Ook zullen werkgevers er in 2022 rekening mee moeten gaan houden dat de werkervaring en opleidingen van werkzoekenden minder goed aansluiten bij de openstaande vacatures. Dit zorgt ervoor dat er meer focus komt te liggen op de soft skills. Ten slotte worden diversiteit en inclusie steeds belangrijkere thema’s in 2022.

Stelling: Ik ga in 2022 zeker switchen van baan!

Eens of oneens? Laat het ons weten in de reacties!