Hoe analyseer je een vacature?

Hoe zorg je er voor dat jouw sollicitatie boven alle anderen uitsteekt? In eerdere artikelen hebben we al besproken hoe je er voor zorgt dat jouw CV zo relevant en duidelijk mogelijk is. Ook hebben we het gehad over het schrijven van een vlijmscherpe motivatiebrief. Zelfs innovatieve manieren om te solliciteren, zoals social media en persoonlijke websites, zijn aan bod gekomen. Ongetwijfeld ben je hier direct mee aan de slag gegaan. En heb je er hopelijk ook al wat resultaat mee geboekt! Maar we hebben structureel een zeer belangrijk aspect overgeslagen: weten waarvoor je dit allemaal schrijft. Want om goed te kunnen reageren op een vacature, moet je weten waar jouw reactie over gaat. Het is niet zomaar een kwestie van jezelf verkopen, maar een kwestie van jezelf verkopen n.a.v. een specifieke vraag. Dit klinkt heel logisch, maar zodra mensen massa’s sollicitaties gaan versturen, vergeet men nog wel eens dat elk bedrijf een specifiek profiel heeft dat ze in willen vullen. Als je bijvoorbeeld twee vacatures erbij pakt waar men een sales manager zoekt, dan zou je verwachten dat je op dezelfde vacature solliciteert. Maar er zijn natuurlijk verschillen tussen de bedrijven, de sectoren, de klanten, de producten etc. die de twee vacatures significant doen verschillen. Ziedaar ook de reden dat wij er altijd  op hameren om voor elke sollicitatie een unieke CV en brief te schrijven. Vorige week hebben we het er al over gehad hoe je uit die ongelooflijk grote berg vacatures de meest relevante kunt halen door zo efficiënt mogelijk te scannen. In dit artikel borduren we hier op verder door dieper in te gaan op het verder analyseren van deze selectie vacatures. Daarbij moet je jezelf twee dingen afvragen:

1. Is deze vacature écht iets voor mij?
2. Hoe kan ik het beste reageren op deze vacature?

Beiden vereisen een uitgebreide analyse.

Eisen vs. Wensen

Voordat je hier überhaupt mee begint moet je eerst beseffen hoe een vacature in elkaar zit. Het begint natuurlijk met de wens van de werkgever om een bepaalde positie in te vullen. Van deze positie is meestal al bekend wat deze precies inhoudt qua werkzaamheden. Hieruit gaat men afleiden wat de kandidaten precies moeten kunnen om de functie naar tevredenheid (en het liefst nog beter) uit te voeren. Zo ontstaat een skillset die in de ogen van de werknemer nodig is. Onthoud deze zin goed, hier komen we later op terug. Daarnaast speelt de cultuur binnen het bedrijf een grote rol. Er is altijd een bepaalde filosofie aanwezig waar werknemers wat betreft karakteristiek aan moeten voldoen binnen het bedrijf. Ook deze cultuur wordt vertaald naar een reeks eigenschappen die ze graag terugzien in de kandidaat. Zodoende krijg je dus lijstjes met vaardigheden en eigenschappen waar de vacature uiteindelijk uit gaat bestaan. Wat belangrijk is om te realiseren is dat er op lijstjes (alle lijstjes, niet alleen in deze context) altijd punten zijn met een hogere prioriteit dan andere punten. Daarom kun je in die hele reeks vaardigheden en eigenschappen onderscheid maken tussen eisen en wensen. Wat is het verschil? De vereiste punten MOET je hebben; van de gewenste punten wordt gehoopt dat je ze hebt. Deze realisatie is belangrijk: zonder de vereiste vaardigheden en eigenschappen heb je eigenlijk maar een kleine kans. Dit in tegenstelling tot de wensen; die heb je niet per se nodig, maar helpen je wel boven de rest uit te springen. Mis je dus bepaalde vereisten? Dan kun je beter je aandacht verleggen naar een andere functie. Voldoe je niet aan alle wensen? Dan heb je zeker nog een kans! Je moet er dan alleen voor zorgen dat je er op een andere manier uit springt. Hoe maak je dit onderscheid? Hoe kun jij uit elke vacature structureel dat onderscheid opmaken? Dat is absoluut niet gemakkelijk. Het is namelijk een stukje inlevingsvermogen en een stukje ervaring. Vraag jezelf eens af: als jij deze functie al zou hebben, wat zijn volgens jou dan de belangrijkste vaardigheden en eigenschappen om te hebben? Ironisch genoeg blijkt dat, als je dit goed kunt, je mogelijk al best geschikt bent voor de baan. Ook is het een stukje ervaring: niet exclusief met het werk, maar ook met het solliciteren. Oefening baart kunst; na talloze vacatures te hebben gelezen weet je ondertussen ook wel waar je op moet letten. Uit onze eigen ervaring zullen we je nu proberen uit te leggen hoe je een vacature goed ontleedt, en hoe je hier verder mee aan de slag kunt.

Hoe zou jij de functie invullen?

We gaan dit doen a.d.h.v. een voorbeeld. Vorige week hebben we er ook een vacature als voorbeeld bij gepakt om te scannen. Laten we nu dezelfde weer pakken, namelijk de vacature van elho. Zodoende hebben we al een snelle scan bij de hand; we weten over welke functie het gaat, voor welk bedrijf, en wat de sleutelwoorden uit de vacature zijn. De functieomschrijving: “elho verwacht van de online marketeer dat hij/zij het succesvolle elho concept vertaalt naar online marketing & e-commerce middelen om consumenten te inspireren elho producten aan te schaffen. Verder ben je verantwoordelijk voor de ontwikkeling, professionalisering, bewaking en de uitvoering van de online marketing en communicatie strategie (b2b & b2c) evenals de e-commerce strategie in samenwerking met de marketing manager.” De functieomschrijving analyseer je als eerste. Deze vertelt namelijk wat de functie grofweg gaat inhouden. De rest van de vacature is geschreven vanuit deze context. Lees dit stukje tekst dus goed door voordat je verder gaat kijken. Beeld je in dat je dit daadwerkelijk moet gaan doen, en hoe jij dit zou aanpakken, VOORDAT je de rest van de vacature gaat lezen (Natuurlijk niet van toepassing op de scan die je al hebt gedaan). Op deze manier creëer je een zo eerlijk mogelijk beeld van jezelf - voor jezelf - over hoe deze functie bij jou past. De wensen en eisen beïnvloeden dit beeld nog zo min mogelijk; hierdoor kun je later gaan vergelijken. Schrijf voor jezelf een reeks taken, vaardigheden en eigenschappen op waarvan je vermoedt dat ze nodig zijn voor deze functie. Dit kunnen dus ook zaken zijn waar jij nog niet over beschikt. Markeer vervolgens de taken/vaardigheden die je ook daadwerkelijk kunt vervullen/bezit (en idealiter waar je het van kunt bewijzen). Heb je hier al moeite mee? Overweeg dan nog eens of dit wel een functie is waarvoor jij echt in aanmerking komt (wat niet per definitie zo is, niet alle vacatures zijn even goed geschreven!). Is jouw inschatting dat het toch wel zo is? Zet dan de onduidelijkheden om in vragen, en stel deze aan de werkgever.

Tijd om te vergelijken

Heb je dit beeld voor jezelf opgeschreven? Pak dan de daadwerkelijke lijstjes met taken en verantwoordelijkheden, en eigenschappen er bij, zoals die in de vacature staan. Taken en verantwoordelijkheden

• Je ontwikkelt de elho website tot een dynamisch & visueel inspiratiemiddel.
• Analyseren, strategie bepalen a.d.h.v. bezoekers gegevens (web, socials, app) en eventueel aanpassen om hogere ROI te behalen is een van je belangrijke taken.
• Je houdt je bezig met het ontwikkelen, uitvoeren en onderhouden van social media strategieën.
• Het laten uitgroeien van de elho website tot een full service-kanaal is jouw verantwoordelijkheid.
• Je gaat de zoekmachine marketing (SEO EN SEA) van elho opzetten en optimaliseren.
• Als Online Marketeer bij elho wordt verwacht dat je online campagnes kan bedenken en uitvoeren.
• Tevens ga je de e-commerce strategie uitwerken en uitvoeren.
• Je ontwerpt een marketing support pakket voor klanten en het sales-team.
• De E-commerce expert voor elho en haar klanten ben jij.
• Ten slotte ben je verantwoordelijk voor het onderhouden en uitbouwen van de elho sales tool (app).

  Opleiding en ervaring

• Je hebt HBO werk- en denkniveau, opleidingsrichting marketing & communicatie.
• Uitstekende kennis van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift is een vereiste.
• Je hebt 3-5 jaar ervaring met online marketing / e-commerce.
• Kennis van diverse social media platforms als facebook, twitter, youtube en linkedin is belangrijk.
• Je hebt goede kennis van MS Office (outlook, excel, word, powerpoint).

Neem deze lijst goed door. Je zult neiging hebben om gelijk deze lijst te gaan vergelijken met die je net zelf hebt gemaakt. Wacht hier nog heel even mee. Eerst moet je, zoals we hierboven besproken hebben, het onderscheid gaan maken tussen wensen en eisen. Deze functie is die van een online marketeer. Je gaat verantwoordelijk zijn voor de E-commerce van elho. Om dit te kunnen moet je simpelweg ervaring en kennis hebben met/van online marketing, anders gaat het gegarandeerd fout zodra men jou vragen gaat stellen over SEO en SEA. Kennis van Online marketing is daarom een EIS Ze vragen ook om 3-5 jaar ervaring in de branche. Is dit dan ook een harde eis? Weet je nog wat we hierboven zeiden? Dat dit in de ogen van de werkgever is. De verwachting van de werkgever is dat je zeker 3-5 ervaring moet hebben om voldoende kennis en routine te hebben op het gebied van online marketing. Dit is natuurlijk per definitie niet zo. Zodoende is dit een WENS. Ook als jij niet over die 3-5 jaar beschikt, kun je alsnog laten zien dat je de benodigde kennis wel bezit. Maak bijvoorbeeld een portfolio van wat je al gedaan hebt. Of pas je kennis toe en schrijf vanuit eigen initiatief een plan, of werk een campagne uit. Kortom, laat zien dat je nog steeds de juiste persoon bent! Werk de lijst zo af. Je hebt nu een opsomming van wensen en eisen. Nu ga je de werkelijke lijst dan eindelijk vergelijken met de lijsten die jezelf hebt gemaakt. Kijk eerst of jouw idee van de functie goed overeenkomt met die van de werkgever. Zo ja, ga dan verder. Zitten er veel verschillen tussen? Bekijk dan goed waar de verschillen liggen. Dit onderdeel is cruciaal om straks te weten op wat je precies reageert. Als je dit namelijk niet zou hebben gedaan, en er blijken verschillen te zijn tussen jouw idee over de functie en het idee van de werkgever, dan ga je solliciteren op iets anders dan wat de werkgever voor ogen heeft. Dit wil je natuurlijk voorkomen. Zodra je ofwel tot de conclusie bent gekomen dat jij en de werkgever overeenkomen, ofwel je de verschillen hebt geanalyseerd en vermoedt dat je nu wel begrijpt wat er gevraagd wordt, dan kun je gaan vergelijken of je de gevraagde vaardigheden ook daadwerkelijk bezit. Voldoe je aan alle eisen? Zo niet, op welke manier kun jij dit overbruggen? Voldoe jij aan alle wensen? Zo niet, hoe kun jij de werkgever overtuigen dat je alsnog de juiste persoon bent? De antwoorden op deze twee vragen gaan de basis vormen voor zowel jouw CV als motivatie.

Pas je er bij?

Op dit punt zou je moeten weten in hoeverre jij geschikt bent om de werkzaamheden die bij de functie komen kijken, uit te voeren. Dit is echter niet het enige wat telt. Bij WETALENT hebben we het vaak over de ‘klik’ tussen kandidaat en werkgever. Dit betekent dat kandidaten ook qua karakter in de cultuur van het bedrijf passen, en vice versa. Dit zorgt voor veel betere kansen om ook daadwerkelijk aangenomen te worden, en een betere en langere samenwerking in de toekomst. Daarom moet jij hier ook aandacht aan besteden. Hoe? In vacatures vind je altijd een lijstje met persoonlijke eigenschappen waarvan de werkgever graag ziet dat jij daar over beschikt. Je kunt dit echter ook anders lezen: als een beschrijving van hoe personen binnen dat bedrijf aspireren te zijn. Misschien moet je jezelf daarom eerder afvragen ‘pas ik bij dit soort personen?’ dan ‘ben ik zo een persoon?’ Uit het voorbeeld: Persoonlijke eigenschappen

• Je bent ondernemend en innovatief.
• klant- en resultaatgerichtheid zijn je 2de natuur.
• Daarnaast ben gepassioneerd, dynamisch en heb je plezier in je werk.
• Je bent overtuigend, resultaatgericht en creatief.
• Je bent een echte teamplayer.
• Last but not least weet je je werkzaamheden optimaal te plannen en organiseren.

Daarnaast wil je ook meer weten over de bedrijfscultuur. Vaak staat er in de vacature wat informatie over het bedrijf, en hoe ze zichzelf zien. Ook is het verstandig om even op de website te kijken. Uit de vacature: “elho biedt een zeer bijzondere werksfeer en voldoende kansen om door te groeien binnen dit dynamische bedrijf. Daarnaast zijn de primaire- en secundaire arbeidsvoorwaarden marktconform.” Zie je de overeenkomst? De woorden ‘dynamisch’ en ‘creatief’ worden vaak in de mond genomen. Dit zullen dus ongetwijfeld belangrijke onderdelen zijn van de bedrijfscultuur, en de mensen die er werken. Hier moet jij dus tussen passen.

Large effort, high reward

Het is een hele klus; een vacature analyseren. Je denkt nu misschien ‘waarom zitten hier zoveel stappen tussen?’ Dit doe je echter voor een reden: alle stappen helpen jou om de juiste context te creëren waarin jij gaat reageren, en ervoor te zorgen dat de verwachtingen overeenkomen. Wanneer van beiden sprake is, kun jij op een eerlijk manier - zowel richting jezelf als de werkgever - inschatten hoe geschikt jij bent voor de functie. Zoals gezegd gaat deze analyse dan ook de basis vormen voor de CV en motivatie die je gaat opstellen voor de daadwerkelijk sollicitatie. Hiermee hebben we ook de twee vragen die we in het begin van het artikel hebben gesteld, beantwoord. Nu kun jij aan de slag! Heb jij nog vragen over hoe je een vacature helemaal kunt ontleden? Heb je al wat aan deze aanpak gehad? Misschien heb je nog toevoegingen of ideeën hoe je dit kunt aanpakken? Laat het ons weten via een reactie!