Actief luisteren op het werk: 6 tips!

Wat maakt actief luisteren belangrijk?

Actief luisteren is van groot belang in de communicatie op het werk. Het houdt je positief betrokken bij je gesprekspartner, zorgt ervoor dat de ander zich gehoord en gewaardeerd voelt en draagt bij aan een succesvol gesprek.

Daarnaast heeft actief luisteren nog veel andere voordelen, zoals:

• Problemen helpen begrijpen
• Samenwerking bevorderen
• Verbeteren van de veiligheid
• Empathie en respect tonen
• Vertrouwen opbouwen
• Conflicten oplossen
• Een band opbouwen

10 tips om actief te luisteren op de werkvloer

Of je nu strategische beslissingen neemt, samenwerkt aan een project of feedback ontvangt, actief luisteren op het werk is essentieel. Om deze vaardigheid te verbeteren, geven we 10 tips!

#1 Stel een doel

Voor elk gesprek is het nuttig om vooraf een doel te bepalen. Bijvoorbeeld, bij een feedbackgesprek kan het doel zijn om constructieve kritiek te geven en te ontvangen.

Door een duidelijk doel te hebben, luister je gerichter en speel je beter in op wat er gezegd wordt.

#2 Wees volledig aanwezig

Gebruik al je zintuigen om aanwezig te zijn in het gesprek. Kijk de spreker aan en maak oogcontact om betrokkenheid te tonen, maar zorg dat het niet te intens wordt en je continu de ander aanstaart. Sluit afleidingen uit zoals andere gesprekken in dezelfde ruimte of je telefoon. Vermijd dagdromen en het maken van aannames over wat de ander bedoelt; luister echt actief naar wat er wordt gezegd.

#3 Luister naar non-verbale signalen

Non-verbale signalen spelen een cruciale rol bij effectief luisteren omdat ze vaak meer vertellen dan woorden alleen. Hier zijn enkele belangrijke aspecten om op te letten:

• Gezichtsuitdrukkingen: Deze weerspiegelen emoties zoals vreugde, verdriet, of verwarring, wat extra context biedt voor de woorden die worden gesproken.
• Lichaamshouding en gebaren: Open houdingen (zoals naar voren leunen) duiden op interesse en betrokkenheid, terwijl gesloten houdingen (zoals gekruiste armen) op defensiviteit of ongemak kunnen wijzen. Handgebaren kunnen emoties en intensiteit versterken.
• Oogcontact: Regelmatig oogcontact kan oprechtheid en betrokkenheid tonen, terwijl het vermijden van oogcontact ongemak of oneerlijkheid kan suggereren.
• Toon en tempo van de stem: De manier waarop iets wordt gezegd is net zo belangrijk als wat er wordt gezegd. Een warme, rustige toon kan geruststellend zijn, terwijl een harde, snelle toon agressie of irritatie kan aangeven.

Door aandacht te besteden aan deze non-verbale signalen, kun je de werkelijke boodschap en emoties van de spreker beter begrijpen en effectiever communiceren.

#4 Laat zien dat je luistert

Je eigen non-verbale signalen zijn net zo belangrijk. Zorg voor een open houding en vermijd gekruiste armen of benen, wat als gesloten of defensief overkomt. Knik, glimlach, en gebruik kleine verbale reacties zoals "uh-huh" om te laten zien dat je betrokken bent.

#5 Maak aantekeningen

Afhankelijk van de omstandigheden en het type gesprek, zijn aantekeningen vaak een goede manier om gefocust te blijven en afleiding te verminderen. Door aantekeningen te maken, laat je zien dat je waarde hecht aan wat er gezegd wordt. Door belangrijke details op te schrijven, kijk je later gemakkelijk terug op wat er besproken is.

#6 Onderbreek je gesprekspartner niet

Onderbrekingen zijn frustrerend en geven de gesprekspartner het gevoel dat je geen tijd voor hem of haar hebt, of dat je jezelf belangrijker vindt. Laat de ander uitpraten om de boodschap volledig te begrijpen en wacht altijd tot de ander zijn of haar verhaal heeft gedaan, zodat je het hele verhaal actief meekrijgt.

#7 Luister zonder te oordelen

Luisteren zonder te oordelen is essentieel voor actief luisteren. Dit houdt in dat je geen gehaaste conclusies trekt en open blijft staan voor wat jouw gesprekspartner zegt. Hier zijn enkele manieren om dit te doen:

• Vermijd aannames: Probeer niet aan te nemen dat je al weet wat de ander gaat zeggen. Dit voorkomt misverstanden en bevordert een dieper begrip.
• Toon empathie: Minder oordelen betekent meer empathie. Door echt te luisteren, laat je gesprekspartners voelen dat zij belangrijk zijn en hun verhaal ertoe doet.
• Leer van verschillen: Door open te staan voor verschillende perspectieven, bijvoorbeeld door meer te leren over andere culturen, vergroot je jouw begrip voor anderen.
• Herken en stop oordelen: Wees je bewust van momenten waarop je begint te oordelen. Zodra je een oordeel opmerkt, stop die gedachte en richt je aandacht weer op wat de spreker echt zegt.

#8 Wees geduldig

Vermijd het voorbereiden van je antwoord terwijl je luistert. Je kunt niet tegelijk luisteren en bedenken wat je vervolgens gaat zeggen. Geef de spreker de ruimte en tijd om zijn of haar verhaal te doen.

#9 Stel (open) vragen

Stel relevante vragen om te laten zien dat je hebt geluisterd. Als je iets niet goed hebt begrepen, vraag dan om verduidelijking met vragen zoals "Bedoelde je…?".

Gesloten vragen leveren vaak beperkte antwoorden op, terwijl open vragen laten zien dat je geïnteresseerd bent en zo stimuleer je een dieper gesprek.

#10 Reflecteer en vat samen

Herhaal wat er gezegd is om te laten zien dat je goed hebt opgelet. Dit geeft de gesprekspartner de kans om je te corrigeren als je iets verkeerd hebt begrepen. Bijvoorbeeld: "Als ik het goed begrijp, bedoel je dat...?" of "Dus je zegt dat…?”.

Verbeter je communicatie met actief luisteren

Door de bovenstaande tips toe te passen, van het stellen van doelen en volledig aanwezig zijn tot het luisteren zonder oordeel en het stellen van open vragen, verbeter je de kwaliteit van je gesprekken aanzienlijk. Actief luisteren draagt bij aan een meer empathische en productieve werkomgeving, en helpen je om professionele relaties te versterken.

Stelling: Bij actief luisteren zijn non-verbale signalen net zo belangrijk als de gesproken woorden.

Eens of oneens? Laat het weten in de reacties!\